Фойелік өмір кезінде алкоголь мен есірткінің әсер етуінің соңғы әсерін тексеру

Format
Scientific article
Published by / Citation
Koponen, A. M., Nissinen, N. M., Gissler, M., Sarkola, T., Autti-Rämö, I., & Kahila, H. (2019). Cohort profile: ADEF Helsinki–a longitudinal register-based study on exposure to alcohol and drugs during foetal life. Nordic Studies on Alcohol and Drugs, 1455072519885719.
Keywords
foetal alcohol spectrum disorder
longitudinal studies
ACE
adverse childhood experiences

Фойелік өмір кезінде алкоголь мен есірткінің әсер етуінің соңғы әсерін тексеру

Жүктілік кезінде субстанцияларды пайдалану дамып келе жатқан қорегіне зиян келтіруі мүмкін екені жақсы танылады, бұл кейінгі өмірде ықтимал танымдық дисфункцияға және психикалық және мінез-құлық қиындықтарына әкеледі.

Ұзақ уақыт бойы қатысушыларды қадағалайтын  бойлық зерттеулер зерттеушілерге жеке тұлғаның өсуі мен дамуына әсер етуі мүмкін нақты факторларды зерттеуге мүмкіндік береді. 

Босанғанға дейінгі алкоголь әсерінің жиі кездесіп отыруына және балалық шақтағы қатыгездіктің нұсқаларына қарамастан, факторлар мен әлеуетті ұзақ мерзімді әсерлер арасындағы күрделі қарым-қатынасты зерттейтін зерттеулер аз болған жоқ.

Жақында «Алкоголь және есірткіге қатысты нордиялық зерттеулер» журналында жарияланған зерттеуде Финляндия зерттеушілері 1992-2001 жылдары туған жастардан жүктілік кезінде субстанцияларды мақсатсыз пайдаланудың елеулі проблемасы бар аналарға жиналған деректерді зерттеді. Бақылау деректері 2007 және 2016 жылдары жиналды.

Нәтижелер мынаны анықтады:

  • Аналарды дұрыс пайдаланбаған субстанциялар босанғаннан кейiн едәуiр ұзақ уақыт сырқаттанушылықты, өлiм-жiтiмдi және еңбек өнiмдiлiгiн жоғалтуды көрсетедi
  • Өмірінің алғашқы онжылдығында әшкереленген балалар психикалық және мінез-құлық бұзылулары үшін денсаулық сақтау қызметтерін жиі пайдаланды, әсіресе үйден тыс күтімге алынғандар
  • Қатысушылар кәмелеттік жасқа толған сайын жасөспірім мен ересектерді әшкереледі. 
  • Орта білімді аяқтаған және психикалық және мінез-құлық мәселелеріне байланысты әлеуметтік көмекке ие болған жастардың саны аз болды.
  • Зардап шеккен жастардың 63,9%-ы кейінгі кезеңде кемінде бір рет биологиялық ата-ананың үйінен тыс жерге орналастырылды

Зерттеулер заттардың босанғанға дейінгі әсерін дамудың қолайсыз салдарымен байланыстыратын дәлелдерге қосылады. Сондай-ақ, зерттеу қараусыздықтың, қиянат жасаудың және қатыгездіктің бірдей зиянды әсері туралы дәлелдер тікелей дәлелдер келтірмесе де ұсынады. 

Жастардың балалық шақтан кәмелеттік жасқа толуына дейінгі кейінгі одан арғы зерттеулер босанғанға дейінгі заттардың әсері туралы түсінігімізге негізделуі мүмкін және күтілетін ата-аналарды қолдай алатын араласу туралы хабарлауға көмектеседі.